For the Record: Bender

Muziek

17 jan.

In For the Record belicht Haerlems Bodem met regelmaat een CD van Haarlemse makelij: Bender.

Want, in Haarlem mogen we niet vergeten dat de platenindustrie hier voor heel Nederland haar oorsprong had. Veel Haarlemse artiesten en muzikanten hadden en hebben daar enorm veel baat bij.

**Bender – Broos**
Het Haarlemse Bender pakt door op zijn tweede plaat: *Broos*. Na het voetbalsingletje *Wonder* en de plotselinge nationale aandacht die erop volgde hield ik mijn hart vast voor de carrière van het trio dat inmiddels een kwartet is geworden. Het eerste succes zorgde ervoor dat Bender onder de aandacht kwam van Stichting Ramses Shaffy, een fonds voor jonge kunstenaars. Het zorgde er ook voor dat bedoeld of onbedoeld Bender in de categorie van de lichte kleinkunst werd gestopt. En daardoor hield ik de adem in over wat er zou gebeuren in de Noord-Hollandse koppen van de heren. Want, hoe makkelijk is het om voort te borduren op de Noten aan het Spaarne en na vijftig jaar Haarlemse popmuziekontwikkeling te blijven dwepen met de folkscene van de Waagtaverne tussen de vele scharrels en exen van Lennaert Nijgh en Boudewijn de Groot in.

Zoals Peter Bruyn een dikke tien jaar geleden al schreef: “De muzikale geschiedenis van Haarlem verschilt weinig met die van andere steden. Het enige verschil is dat Haarlem een echte orgelstad is. Haarlem is burgerlijk. Er is geen conservatorium, geen kunstacademie en geen universiteit. Bands moeten het hier altijd meer van cafés hebben.” Op Weg Naar Huis laat horen dat Bender weet heeft van hoe Haarlemse folk in elkaar steekt. De haast Parijse song wordt bijgestaan door een Kunkels-straatorgel van ruim een eeuw oud. Een subtiel maar briljant gekozen instrumentarium. Wat Bender verder sterkt en wat de band onderscheidt is dat muzikaal het idioom er eentje is van een melancholiek onbevangen maar teder zwieren-en-zwaaien-op-de-promenade-tempo. Zeg maar gerust dat Bender de uitvinder is van de Haarlemse folky wals met lichte fado-elementen. Slechts een keer in: Er Moet Nog Heel Veel Gebeuren roepen Tom, Bert, Jos en Rodney de kroegsfeer van weleer op.

Breekbaar en broos

Zanger Bert Vissers zingt in uiterst correct Nederlands en ziet gelukkig af van een overdreven theatrale kleinkunst-maniertje. Wij Nederlanders kunnen het onderscheid door onze taal herkennen als vakmatig kunstje. Bender stelt zich er breekbaar en broos mee op. Had Bender een Engelstalige zanger gehad dan zou de band instant bestempeld worden als een kruisbestuiving tussen een Tindersticks en ’n Songs: Ohia en zou alle positieve aandacht als vanzelf op de band gericht zijn. Ik ben enorm verrast door de manier waarop deze Haarlemmers laveren tussen de verwachting, het acceptabele en de tradities. Broos gaat over kwetsbaarheid in al haar facetten. Niet alleen de songteksten zijn direct en onschuldig eerlijk, ook Bender zelf stelt zich enorm kwetsbaar op door niet de gebaande paden te bewandelen en zich niet te conformeren aan wat ooit in Haarlem een cultuurtje was van alternatieve jongelingen die net zo burgerlijk waren als hun ouders. Tegelijkertijd hoeft Bender zich niet te bewijzen voor de podia en houden ze zich verre van elke pastiche die lijkt op ’n liedje van Herman van Veen, Shaffy, Youp van ’t Hek of ’n Claudia de Breij. Da’s niet de meest gemakkelijke handelswijze, maar wel een waarvoor je diep respect mag koesteren.
Bender bestaat uit zanger/pianist Bert Vissers, gitarist Tom Bak, contrabassist Jos Caspers en trompettist/drummer Rodney Calis.

Van A tot Z

Een alfabetische greep uit het Haarlems popverleden: Alderliefste, Alquin, Antilope, Apple3, August 75, Basco, Baskerville, Jay Jay Bauer, Beatcream, Bender, Oscar Benton, Big Paulus, Bintangs, Bloem de Ligny, Blue Man Can, Booby Trap, Bas Bron, Brutal Obscenity, Bulletproof, Cake, Chef’s Special, Chocolate Puma, Alain Clark, Cloudmachine, Cloud Nine, René van Collem, Courage, Alexander Curly, Crypto, dj Dobre, Denise van Donselaar (Dennis), Dollybirds, (de helft van de) Dolly Dots, Marnix DuCroocq, Willem Duyn, Jaap Eggermont, Ekseption, El Camino, Elektrik Hannes, Elixer, Frans van Essen, Nando Eweg, ET Explore Me, Ethereal, Fantastique, Funkface, Niels Geusebroek, Ghizlane, The Good Men, Gotcha!, Chris Götte, Anton Goudsmit, Jacqueline Govaert, Tim Griek, Grin, Boudewijn de Groot, Haarlemse Harmonie Kapel, Heist, Ben Hendriks, Dylan Hermelijn, Maurice van Hoek, Rob Hoeke, Honger, Horn of Plenty, Ruud Houweling, Human Alert, The Hype, Iets aan de Middellandse Zee, Jewel, John the Revelator, Jzzzzzp, KD Soundsystem, Kirsten, Klatsch!, Ro Krom, Lakshmi, Last Breath Denied, Rick de Leeuw, Robert Long, Mama DC, the Maro’s, Minny Pops, Modesty Blaise, Morzelpronk, Nicotine, Sandra van Nieuwland, Niggler, Astrid Nijgh, Lennaert Nijgh, Yorick van Norden, Offday, Panda, Pete Philly, Wouter Planteijdt, Pumpkin, Relax, René et Gaston, Ricochet, Jan Rijbroek Band, Gregor Salto, Sellfish, de Sgeurvreters, The Sheer, Tony Sherman, the Shorts, Silkstone, Sjako!, Space Marines, Speed, Speelman en Speelman, Spijkers, Stuurbaard Bakkebaard, Sue the Night, Susies Haarlok, The Surfers, Taurus, Tent, Trashcan Gallery, TV Babies, Maarten Veldhuis, Veldhuis en Kemper, Roel van Velzen, Vokslovak, What Fun!, World War Rockers, dj Zki, Rob Zorn.