Column: Tom de Haan
Tom de Haan, stadsdominee van Haarlem en een man met een missie. Door God naar Haarlem gestuurd om ons te bekeren, of met een boodschap van meer aardse betekenis? Haerlems Bodem heeft in iedergeval sympathie voor de manier waarop hij deze missie uitvoert. Creatief, open en eigentijds. Maandelijks verblijdt hij ons met een stukje visie.
De beste kerk
Eigenlijk weet ik het precieze aantal niet eens, maar er moeten in Haarlem minstens vijfentwintig verschillende kerken zijn. En dan bedoel ik niet eens al die mooie of lelijke gebouwen, maar juist de verschillende kerkelijke organisaties met een ledental ergens tussen de honderd of tienduizend.
Stel dat er inderdaad één God is, zoals in al die kerken wordt geloofd. Dan moet dat voor Hem of Haar toch een beetje koddig zijn? In één stad, meer dan twintig verschillende plekken waar op zondagmorgen groepjes mensen verzamelen om op één of andere manier, net even verschillend van elkaar, het contact met die éne God te zoeken. Op z’n minst is het inefficiënt. Maar ik geloof niet dat God veel opheeft met efficiëntie.
Voor wie denkt dat de kerk patent heeft op het heilige, zou deze veelheid aan kerken toch voldoende reden moeten zijn om die mening te herzien. Zelf weten de kerken het ook, en daarom erkennen ze in hun belijdenisgeschriften dat de ware kerk, één zou moeten zijn. Ook voor mij als dominee is die éne kerk, die in het echt onmogelijk is, het meest belangrijk. Want het zou een kerk zijn waar iedereen bij hoort: christen, moslim, jood, atheïst, arm, rijk, man, vrouw (en alles wat daar tussenin zit), homo, hetero (en alles wat daar weer tussenin zit). Een plek waar mag je zijn wie je bent en waar je samen viert dat je mens bent en dat je leeft, met alle vreugde en met alle vragen en alle moeilijkheden die daarbij komen kijken.
De praktijk is anders. Mijn werk wordt mogelijk gemaakt door de Protestantse Kerk in Haarlem en dat is maar één van die vele kerken. Zou ik hier roepen dat we alle kerken in Haarlem moeten samenvoegen, dan gaan alle kerken mij nog dezelfde dag uitleggen dat dat weliswaar een prachtig idee is, maar dat die éne kerk dan wel vooral op hún eigen kerk zou moeten gaan lijken en dat ze daar ook goede bijbelse argumenten voor hebben. Daar gaan we dus niet uit komen. En zelfs als dat al wél zou lukken, dan nog mist die éne kerk meer dan de helft van alle Haarlemmers die ‘niet-kerkelijk’ zijn. Dat idee van die éne kerk, is en blijft dus een ideaal en daarmee juist een richting die we moeten kiezen, zonder dat we er misschien ooit komen.
Af en toe hoor ik ook van niet-kerkelijke Haarlemmers dat ze wel op zoek zijn naar een kerk waar ze zich bij zouden willen aansluiten, maar dat ze die niet kunnen vinden. Misschien zoeken zij ook, net als al die bestaande kerken, naar die éne kerk waar je je thuis voelt, wie je ook bent. Daarom zou de beste kerk wel eens iedere kerk kunnen zijn die niet stilstaat, maar blijft zoeken. Iedere kerk die weet dat ze er nog lang niet is, maar wel de goeie kant op gaat, om een kerk voor iedereen te worden.
Tom de Haan
Tekst
OOK LEUK
Moedige Haarlemmers: Kenau en Ripperda. Redacteur Marwa vraagt zich af wat zij hebben betekend voor Haerlems Bodem?