Kies kunst…de keuze van de liefhebber
Door alle coronaperikelen heeft het Kunst Centrum Haarlem aan de Gedempte Oude Gracht eigenlijk niet alle aandacht gekregen die het zou moeten hebben. Want, in 2021 bestaat het Kunst Centrum Haarlem alweer 50 jaar. Dat is toch wel een mijlpaal om even bij stil te staan. De provincie Noord-Holland én ‘gewone Haarlemmers’ zetten daarom de KCH-collectie in het zonnetje tijdens de eerstkomende Dreef Expositie.
Kunstgeschiedenis Haarlem
In 1971, het eerste jaar van de kunstuitleen, waren er 218 kunstleners en 500 kunstwerken in de collectie. Tien jaar later, in 1981, waren er al 2000 kunstleners. Daarna groeide de kunstuitleen door naar 5000 abonnementen in 1996. De laatste 10 jaar is kunst lenen minder populair geworden. Begin 2021 waren er 2500 kunstleners en ruim 6000 kunstwerken in de collectie. Maar, daar staat tegenover dat het Kunst Centrum de supermarkt is geworden voor alle soorten en maten van kunst en kunstzinnige cadeautjes. Daarbij is volop aandacht voor circulair, duurzaam design. Zowel in de webshop als in de winkel. En, de etalage die steevast de boeken ingaat als het kleinste museum van Haarlem met wisselende exposities van bijzondere mensen met bijzondere verzamelingen en een dito verhaal is een vaste ‘must-see’ geworden voor het winkelende publiek. Sinds 2008 werkt Kunst Centrum Haarlem geheel zonder subsidie. Het is een stichting zonder winstoogmerk die net zo werkt en functioneert als een MKB-bedrijf of winkel in de detailhandel.
Gerenommeerde kunstenaars uit binnen- en buitenland
De oprichtster van de kunstuitleen was Jannie Sipkes. Zij heeft een naar haarzelf vernoemde prijs ingesteld ter gelegenheid van haar afscheid in 1997. Onder andere de kunstenaars: Gerrit van Dijk, Co van Assema en Mignon van Heerden zijn uitgeroepen tot winnaars van de Jannie Sipkesprijs. Het Kunst Centrum omvatte vroeger veel werk van Haarlemse kunstenaars. De collectie nu bestaat uit kunstenaars uit heel Nederland maar ook internationale kunstenaars zijn ruim vertegenwoordigd. Het gaat van Corneille en Herman Brood tot aan straatfotografie van de Canadees Daniel Castonguay (die fotografeert zoals Breitner schilderde) of het humoristische werk van de Italiaanse Selwyn Senatori.
Jij stelt de nieuwe Dreef Expositie samen in Paviljoen Welgelegen
De provincie Noord-Holland heeft in de beginjaren het Kunst Centrum – voorheen de SBK Kennemerland – financieel ondersteund waardoor Kunst Centrum Haarlem zich heeft kunnen ontwikkelen tot galerie, kunstuitleen, winkel en webshop voor kunst en design.
Op 17, 18, 25 en 26 november jl. konden liefhebbers zich aanmelden om hun favoriete kunstwerk uit de collectie van het Kunst Centrum te selecteren. De selectie van al deze gewone ‘kunstliefhebbers’ bepaalt onder de naam: ‘Kies kunst… de keuze van de liefhebber’ de komende Dreef-Expositie van 23 december ’21 tot en met 14 januari ’22 in Paviljoen Welgelegen.
Directeur Kunst Centrum Haarlem Marina Raymakers zegt hierover: “De tentoonstelling is samengesteld door 16 kunstliefhebbers; bezoekers die regelmatig de Dreef-tentoonstelling bezoeken. Ieder kunstkiezer heeft een eigen voorkeur en interesse. Samen vormen 42 gekozen kunstwerken een mooi beeld van de diversiteit van de kunstwerken van de kunstuitleen van Kunst Centrum Haarlem. Samen met mijn collega Mark Verburg en met Simone Memel, conservator van Paviljoen Welgelegen gaan we de tentoonstelling inrichten. Dan bekijken we hoe en waar de kunstwerken het best tot hun recht komen in de mooie ruimtes van het Paviljoen.”
Méér jongeren verbinden aan kunst
Je bent al sinds 2017 directeur van Kunst Centrum Haarlem. Je doel om kunst voor een betaalbare prijs onder de aandacht te brengen, blijft voorop staan. Wellicht niet meer met het concept ‘kunstuitleen’ maar met een ‘leaseplan’ of ‘swap-art’, on- en offline, via de socials, de webshop en een fysieke winkel of kunst- en designsupermarkt. Hoe heb je de afgelopen jaren meer jongeren voor kunst aan je weten te binden?
“Het concept kunstuitleen is in al die jaren hetzelfde gebleven. Voor een maandelijks bedrag, dat afhangt van de prijs van het kunstwerk, haal je kunst tijdelijk in huis. En als je wilt, dan kun je het kopen. Wat er is veranderd is de ‘tone of voice’ en de manieren waarop we de kunstuitleen onder de aandacht brengen. Via onze socials, en met name Instagram, krijgen we langzaam aan bekendheid bij een jongere groep mensen. En dat zijn dan vooral dertigers en veertigers. Vijf jaar geleden was de gemiddelde leeftijd van onze kunstleners ongeveer 60 jaar. Nu zien we de gemiddelde leeftijd langzaam verschuiven naar 50 jaar omdat we nu meer dertigers en veertigers als leners hebben.”
“Om jongeren (15-20 jaar) te bereiken heb ik vorige maand meegewerkt aan een project van JINC, een organisatie die samen met scholen, bedrijfsbezoeken organiseert om jongeren kennis te laten maken met verschillende beroepen. We hebben leerlingen van het Haarlem College ontvangen met een speciaal voor hen ontwikkeld programma (rondleiding, speeddate met medewerkers, opdrachten en een quiz). En daarna zijn de leerlingen op school aan de slag gegaan met het maken van een ondernemingsplan dat ze op school hebben gepresenteerd. Ik zat in de jury om de plannen te beoordelen. Zulke activiteiten smaken naar meer en zou ik graag uitbreiden met meerdere Haarlemse scholen. Met dit soort activiteiten plant je zaadjes bij jongeren en we hopen dat ze later nog eens terugkomen als ze zelf een huis in te richten hebben.”
Drie etages vol kunst en design
Het oude V&D-pand op de Verwulft staat praktisch nog leeg. Iets voor het KCH als grootste supermercarto van Nederland?
“Leuk idee! Het zou geweldig zijn als we dat met een aantal kunstinstellingen en kunstenaars van verschillende disciplines zouden kunnen gaan realiseren. Wij hebben wel vlakbij onze eigen supermarkt: drie naast elkaar gelegen panden aan de Gedempte Oude Gracht met drie etages vol kunst en design. Ik zie dan ook meer in het aangaan van samenwerkingen, zoals bijvoorbeeld nu met de tentoonstelling in Paviljoen Welgelegen. Daarmee kunnen we onze kunst laten zien op bijzondere plekken en zo weer een ander nieuw publiek bereiken. Wie weet welke kansen er nog komen. Ik pak ze graag op!”
Kies kunst… de keuze van de liefhebber
Paviljoen Welgelegen, Dreef-expositie, Dreef 3, 2012 HR Haarlem
23 december 2021 t/m 14 januari 2022
Het Paviljoen is open van maandag tot en met vrijdag tussen 9.00 en 17.00 uur. De toegang is gratis. Bij de ingang moet u een coronatoegangsbewijs en uw identiteitsbewijs laten zien.
In verband met corona is er helaas geen openingsactiviteit mogelijk.
Meer info: https://www.facebook.com/DREEFExposities/ en https://www.kunstcentrum-haarlem.nl.
Daarmee staat de collectie van Kunst Centrum Haarlem niet alleen in het jubileumjaar 2021 maar ook nog tijdens de aftrap van 2022 in het zonnetje.
Tekst
OOK LEUK
In de podcast: Haarlem Buitenbeeld belichten Marius Bruijn en Sietske Roorda verschillende kunstwerken in de publieke ruimte. In de derde aflevering nemen ze vier kunstwerken onder de loep van vrouwen als verzetsheld, als manwijf of als muze.